Kawowe podróże, czyli jak smakuje kawa z różnych zakątków świata?

Brazylia czy Kolumbia? Kenia czy Etiopia? Indonezja, a może Tajlandia? Każde z tych miejsc słynie z upraw krzewów kawowca, jednak nie wszystkie ziarna smakują tak samo. Jak się okazuje, podobnie jak w przypadku dobrego wina, smak ziaren kawy zależy przede wszystkim od warunków klimatycznych panujących w ich ojczystym kraju. Dziś zabieramy Was w aromatyczną i niezwykle fascynującą podróż po smakach ziaren kawy z różnych zakątków świata. Gotowi na kawową przygodę?

Czym różnią się ziarna kawy z różnych części świata?

Jak podaje National Coffee Association, kawa jest uprawiana w ponad 50 krajach na całym świecie. Znajdziemy ją przede wszystkim na obszarze nazywanym pasem kawowym, który rozciąga się pomiędzy zwrotnikami Raka i Koziorożca. To właśnie tam panują najlepsze warunki klimatyczne do wzrostu ziaren Arabiki oraz Robusty. Bardzo dobre nasłonecznienie, żyzne gleby, jak również częste opady gwarantują tu optymalny poziom wilgotności, który sprzyja uprawie krzewów kawowca. Takie warunki panują m.in. w Brazylii, Etiopii, Kolumbii, Meksyku oraz Ugandzie, czyli krajach, które są czołowymi graczami na światowym rynku kawowym.

Czym wyróżniają się ziarna kawy z poszczególnych regionów świata? Ich bukiet smakowy zależy od wielu czynników, wśród których wymienia się:

• konkretne usytuowanie plantacji;

• skład mineralny gleby, na której rosną kawowce;

• sposoby obróbki ziaren, a następnie metody ich prażenia.

Warto przyjrzeć się przede wszystkim kwestii klimatu, a dokładnie wysokości, na jakiej uprawiane są kawowce. Czynnik ten ma bowiem kluczowy wpływ zarówno na smak ziaren kawy, jak i ich kształt oraz wielkość. Znacznie lepsze warunki do uprawy ziaren Arabiki panują na terenach górzystych i w nieco chłodniejszym klimacie, natomiast Robusta doskonale radzi sobie na niższych wysokościach i w cieplejszych temperaturach (np. w Wietnamie).

Jak wiemy, uprawa ziaren Arabiki jest znacznie bardziej kosztowna, co wynika z trudniejszych warunków do jej uprawy. Mimo to kawy wysokogórskie są niezwykle cenione ze względu na dojrzały, bardziej bogaty smak oraz odpowiednią kwasowość, która uzyskana jest dzięki długiemu dojrzewaniu gęstych ziaren oraz niższej dostępności tlenu. Najlepsze ziarna kaw wysokogórskich (uprawianych na wysokości powyżej 1 500 m n.p.m.) zbierane są w Kolumbii, Etiopii, Gwatemali oraz Kenii.

Kawa z Afryki

Afryka uważana jest za kolebkę kawy – to właśnie tu w okolicach 800 roku naszej ery po raz pierwszy odkryto ziarna kawowca, które niosą za sobą niezwykły smak, aromat i wyjątkowe właściwości. Co ciekawe, słowo „kawa” wywodzi się z etiopskiego określenia Kaffa i ma związek z nazwą miasta w tym rejonie. Warto jednak pamiętać, że chociaż historia kawy afrykańskiej jest bardzo długa, to jej uprawy rozpoczęły się na tym terenie dopiero w okolicach XIII wieku. Niestety, do dzisiejszego dnia uprawa ziaren na tym kontynencie jest bardzo trudna i naznaczona licznymi konfliktami politycznymi. Ma to duży wpływ zarówno na rozwój infrastruktury w krajach afrykańskich, jak również na testowanie nowych metod obróbki. Mimo to kawa afrykańska cieszy się dużym uznaniem wśród kawowych koneserów, którzy cenią w niej niezwykły smak i aromat, niespotykany w przypadku innych kaw ziarnistych.

Jak smakuje kawa z Afryki?

Afryka znajduje się w samym centrum pasa kawowego. Panuje w niej klimat tropikalny, który wyróżnia się ekstremalnie wysokimi temperaturami i dużym nasłonecznieniem. Co ważne, wiele afrykańskich plantacji kawowców znajduje się na terenach górzystych, na których występują gleby wulkaniczne. Z tego powodu ziarna kawy z Afryki określane są za jedne z najlepszych na świecie.

W Afryce uprawia się zarówno ziarna Arabiki, jak i Robusty, które znajdziemy głównie w Etiopii i Kenii, a także w takich krajach jak Rwanda, Uganda, Zambia oraz Malawi. Chcąc określić jednym słowem smak ziaren kawy afrykańskiej, możemy powiedzieć, że tym, co je wyróżnia, są kontrasty. Dominują tu przede wszystkim nuty czekoladowe i orzechowe, a także nieco bardziej orzeźwiające smaki pełne nut cytrusowych, kwiatowych i owocowych. Chcąc zaznać kawowej delikatności i słodyczy, możemy sięgnąć po kawę ziarnistą z Ugandy oraz Kamerunu, natomiast cytrusową świeżość wyczujemy w Arabice z Kenii lub Etiopii (np. w kawie ziarnistej Como Style, Verona Style, Torino Style oraz Sanremo Style).

Kawa z Ameryki Południowej

Ameryka Południowa jest jednym z największych eksporterów kawy na całym świecie. W samej Brazylii ziarna kawowców uprawiane są w 13 spośród 26 stanów, co daje nam niemal jedną trzecią światowej produkcji kawy. Tak duża popularność kaw południowoamerykańskich wynika w dużej mierze z warunków klimatycznych, jakie tu panują. Niemal wszystkie plantacje znajdują się na górzystych terenach o odpowiednim nasłonecznieniu i wilgotności, a także sprzyjającym rozkładzie temperatury. Dzięki temu ziarna kaw z Ameryki Południowej mają charakterystyczny, wyrazisty smak oraz delikatną kwasowość. Dziś plantacje kawy ziarnistej z Ameryki Południowej znajdują się przede wszystkim w Brazylii, Kolumbii, Boliwii i Peru.

Jak smakuje kawa z Ameryki Południowej?

Kawę z Ameryki Południowej wyróżnia specyficzny profil smakowy oraz charakterystyczny wygląd ziaren. Dominują tu ziarna pełne głębokich nut orzechowych, które wynikają ze stosowanej obróbki ziaren. Ameryka Południowa ma bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturę, dzięki której wierzchnie części ziaren kawy mogą być oczyszczane metodą mokrą (washed) lub pół mokrą (semi washed). Dzięki temu roastmasterzy są w stanie wydobyć z ich ziaren niezwykły smak oraz charakterystyczny aromat orzechów laskowych i migdałów.

W kawach z Ameryki Południowej możemy wyczuć również przyjemną słodycz czekolady, która niejednokrotnie może kojarzyć nam się z delikatną, mleczną czekoladą lub kakao. Dla przykładu, w kawach brazylijskich odnajdziemy nuty karmelowe, które powstają w wyniku karmelizowania cukrów w trakcie obróbki ziaren. Ziarna te cechuje także niska kwasowość oraz idealnie zbalansowana goryczka, która sprawia, że są one wybierane przede wszystkim do kaw mlecznych.

Ziarna kawy brazylijskiej są przez nas szczególnie uwielbiane, czego przykładem jest duży wybór mieszanek kaw ziarnistych, w których dominują te ziarna, np. w Como Style, Ferrara Style, Livorno Style, Milano Style, Parma Style, Roma Style oraz Venezia Style.

Kawa z Ameryki Środkowej

Ameryka Środkowa to kolejny ważny region w kontekście uprawy krzewów kawowca, który położony jest w samym sercu tzw. pasa kawowego i strefy równikowej. Ich plantacje rozciągają się od Meksyku, poprzez Gwatemalę, Salwador i Honduras, aż po Kostarykę. Regiony te są mocno zróżnicowane zarówno pod kątem ukształtowania terenu, jak i kwestii kulturowych. Kawę uprawia się przede wszystkim na obszarze wysokich gór wulkanicznych i na żyznych glebach, które bogate są w minerały. Ze względu na wręcz idealne położenie geograficzne oraz dogodne warunki klimatyczne kawy z Ameryki Środkowej zaliczane są dziś do jednych z najlepszym na całym świecie i wybierane są zarówno jako kawy Single Origin, jak i jako dodatek do innych mieszanek kawowych.

Jak smakuje kawa z Ameryki Środkowej?

Smak, kwasowość, intensywność oraz aromat ziaren kaw z Ameryki Środkowej różni się w zależności oraz kraju oraz regionu, w którym są one zbierane. Wynika to przede wszystkim z różnego położenia plantacji, które niekiedy znajdują się nawet wyżej niż w Etiopii. Generalnie kawa z Ameryki Środkowej zapewnia połączenie bogatego smaku z niską kwasowością, w którym dominują delikatne nuty czekoladowe i orzechowe, a niekiedy także posmak karmelu, miodu czy też owoców. Większość ziaren kawy pochodzących z tego regionu można śmiało określić jako „klasyczne kawy”, które pod względem aromatu mocno zbliżone są do tych pozyskiwanych w ojczyźnie kawy, Etiopii.

Kawy z Ameryki Środkowej to idealny wybór dla miłośników tradycyjnego espresso, którzy chcą cieszyć się wyważonym, czystym smakiem ulubionego specjału. Dokładnie takich doznań można oczekiwać po naszych mieszankach kaw ziarnistych, w których znajdują się ziarna kawy gwatemalskiej, salwadorskiej lub kostarykańskiej, np. Verona Style, Como Style, Milano Style, Roma Style, Sanremo Style, Torino Style i Venezia Style.

Kawa z Azji i Oceanii

Azja i Oceania to kontynenty, które w kwestii kawy zdecydowanie nie cieszą się tak dużą popularnością jak Ameryka Południowa czy też Afryka. Pierwsze wzmianki na temat uprawy kawowców na tych terenach pochodzą dopiero z XV wieku i dotyczą one tak naprawdę wyłącznie Półwyspu Arabskiego, a dokładnie Jemenu. W XVII wieku pierwsze sadzonki kawy przemycił do Indii Baba Budan, jeden z pielgrzymów odwiedzających każdego roku Mekkę. To właśnie on zapoczątkował komercyjną uprawę krzewów kawowca poza Afryką i Półwyspem Arabskim.

W miarę upływu czasu kawa opanowała sporą część krajów azjatyckich, jak również Oceanię. Dziś dzięki temu plantacje kawy znajdziemy w Indonezji, Indiach, Birmie, Wietnamie (drugi na liście największych producentów kawy na świecie) oraz Papui-Nowej Gwinei, które wyróżniają się żyznymi glebami i specyficznym klimatem, dogodnym do uprawy zarówno Arabiki, jak i Robusty.

Jak smakuje kawa z Azji i Oceanii?

Smak ziaren kaw azjatyckich jest równie bogaty i różnorodny jak kultura krajów dalekiego wschodu. W dużej mierze wyczuć możemy tu nuty ciemnej czekolady oraz orzechów, w których dominuje specyficzny, ziemisty posmak z pełnym body. Dla przykładu, wietnamska robusta, która słynie ze znacznie większej ilości kofeiny niż arabica, ma gorzki, nieco dymny posmak oraz płytki aromat, który często stosuje się jako dodatek do mieszanek ziaren do espresso (szczególnie w tańszych koncernowych kawach). Arabiki z Birmy wyróżniają się natomiast przyjemną słodyczą nut czekolady oraz czarnej herbaty. Kawy indyjskie, a wśród nich popularna kawa monsunowa (arabika pozbawiona jakiejkolwiek kwasowości), są natomiast zrównoważone, delikatne i pełne słodkich nut orzechów, karmelu, przypraw i czekolady. Jeżeli natomiast chodzi o kawy z Papui-Nowej Gwinei, to mają one specyficzny profil smakowy, w którym wyczuwalne są m.in. nuty kwiatów, masła oraz czekolady.

Wśród mieszanek kaw ziarnistych Luciano Cafe również można znaleźć kompozycje z ziarnami indyjskimi, które zawierają pewne ilości robusty. Przykładem tego jest m.in. Cremona Style, Ferrara Style, Livorno Style, Modena Style i Roma Style.